Efenim Güllüoğlu ailesinde baklava yapan kardeşler birbirleri ve baba ile anlaşamazlar. Şirket paramparça olur, bölünür. Şimdi bunu mu anlatacaksınız bize diye şaşırabilirsiniz. Hayır, bu hikayeyi anlatmayacağım. Başka bir girişimci ve yatırımcı ailenin hikayesini anlatacağım. Perakende ve market sektöründe faal çok başarılı bir aile… Hikaye hem çok benzer, hem de bir o kadar farklı.

Anna Albrecht 1913 yılında Almanya’nın Essen şehrinde bir market açar. Oğulları Karl ve Theo Albrecht işi 1946’da alır büyütürler. Aldi indirimli ürünler satan bir market zinciridir. Zincirin en büyük özelliği basit mağazalarda, raflarda karton kutu içinde en ucuz ama kaliteli ürünleri sunmasıdır. Bir çok aile şirketinde olduğu gibi kardeşler belli bir aşamada anlaşamazlar. Yok, bu kardeşler ipe sapa gelmez konular yüzünden değil, markette sigara satmalı mıyız satmamalı mıyız konusunda ayrı düşerler. Bunun sonucunda bizde çok sık görülen hikayelerdeki gibi birbirlerine rakip olmazlar. 1960 yılında şirketi de pazarı da ikiye bölerler. Şirket Aldi Süd (Güney) ve Aldi Nord (Kuzey) diye ikiye ayrılır. Şirket hem Almanya’da hem de uluslararası pazarlarda bölünmüş alanlarda birbirine rakip olmadan büyür.

Ben bu zincir ile 1992 yılında Almanya’da Münih’te staj yaparken tanıştım. Depo görünümlü mağazaları, ücretsiz torba vermemeleri, kredi kartı kullanımına izin vermemeleri bana çok farklı gelmişti.

Aldi iyi satmayan ürünleri hızlı bir şekilde raflarından çekmesi, sınırlı çeşit sunması ve pek bir reklam harcaması yapmadan tasarrufu müşterilerine sunması ile ünlü idi.

Aldi’nin Almanya operasyonu Aldi Nord’un batı, kuzey ve doğu Almanya’daki 2,500 marketi ve Aldi Süd’ün batı ve güney Almanya’daki 1,600 mağazasından oluşmaktadır. Uluslararası operasyonları ise Aldi Nord’un Danimarka, Fransa, Portekiz, İspanya, Polonya ve Benelüks ülkelerindeki marketleri ve Aldi Süd’ün İrlanda, Birleşik Krallık, Macaristan, İsviçre, Avusturalya, Çin, İtalya, Avusturya ve Slovenya’daki marketlerinden oluşmaktadır. İki yapının rakip olduğu tek Pazar Amerika Birleşik Devletleri’dir. Bu pazarda Aldi’ler 1,600 marketle hizmet vermektedir.

BİM 1995 yılında Türkiye’de Aldi modeli ile başlamıştır. Başlangıçta Almanya’dan Aldi’de çalışmış danışman ve yöneticiler görev almıştır. BİM’in Türkiye’deki başarısına burada detaylı girmeyeceğim ama eminim internette bu konuda detaylı bilgi bulabilirsiniz.

Aldi ABD’de ilk marketini Iowa eyaletinde 1976 yılında açar. 1979 yılında Theo Albrecht Pasedena Kaliforniya’da 1967 yılında kurulmuş Trader Joe’s’u satın alır (melek yatırım mı desek, ne desek bilemedim). Traders Joe’s Aldi Nord’un bir parçası olur.

Günümüz ABD’sinde Trader Joe’s taze ve organik ürünleri, basit etkin mağazaları ve ucuz fiyatları ile market pazarının en heyecan verici markalarından biridir.

Aldi Süd ise ABD’de Trader Joe’s’un da olduğu pazarlar dahil olmak üzere Aldi markası altında yayılımını devam ettirmektedir. Güncel haberler de Instacart ile taze market ürünlerinin eve teslimatını yapacağını duyurmuştur.

Aldi grubunun tüm dünyadaki yıllık geliri tahminen 50 milyar Euro kadardır.

Geçen günlerde bu markalarla etkileşimim sonucunda yaptığım araştırmada öğrendiklerimi sizinle paylaşmak istedim.

İlginç biri girişim, yayılım ve yatırım hikayesi, öyle değil mi?

Unutmadan belirteyim; Aldi adı nereden geliyor biliyor musunuz? Albrecht Diskont yani Albrecht İndirim kelimelerinin kısaltılmışı …

Bu arada dünya arenasında bu kadar başarılı olan perakende market markalarının Türkiye’de ziyadesi ile zorlanmalarına ne demeli acaba?

Siz ne dersiniz?

Sağlıcakla kalın.

Engin Utkan