Salesforce bildiğiniz üzere bir CRM platformu, ilk dönemlerinde satış otomasyonu ile başlayan ve son zamanlarda bir Enterprise yazılım platformuna genişleyen SaaS tabanlı bir çözüm.

Salesforce’un yıllar boyunca elindeki en önemli silahı hızlı büyümesi oldu. Enterprise yazılım piyasasının en iyi satış ekiplerinden biri Salesforce’un satış ekibi diye bilinir. Organik büyümenin yavaşlaması ile beraber kurucu ve CEO Benioff çok iyi bir iş adamı olduğunu defalarca kanıtlayarak yıllar içerisinde çok iyi satın almalar yaptı. Bu satın almaların fiyatları yükseldikçe hissedarlar ve sermaye piyasaları haberleri tedirginlikle karşılamaya başladı. Bu büyük satın almalar arasında Mulesoft ve Tableau gösterilebilir.

Salesforce satın almalarını hep platforma yeni bir ürün ve servis yani yeni bir yetkinlik eklemek için yaptı. Sosyal medya izleme, pazarlama, satış fiyatlama, saha yönetimi ve analitik alanında ürünler satın alıp ana gemiye ekledi. Son dönemlerde dikey ve endüstriyel uzmanlaşmaya da önem verip Salesforce platformu üzerinde danışmanlık ve yazılım ürün geliştirme hizmeti veren ekosistem üyelerini de satın almaya başladı.

Peki Slack satın almasını farklı kılan ne idi? Salesforce şu ana kadar hiçbir zaman kendi işi ile direkt alakalı olmayan bir ürünü satın almadı. Slack şirket içi ve dışı mesajlaşma ve paylaşımı sağlayan bir platform ama Salesforce için ilk bakışta kritik önemde gibi gözükmüyor.

Salesforce neden Slack’i aldı öyle ise? Bunun birkaç sebebi var:

• Salesforce uzun yıllardır şirket ekiplerinin kendi aralarında ve müşterileri ile iletişiminde yer almak istedi. Bunu kendi yazılım platformunun adaptasyonu için önemli gördü. Yıllar önce Chatter adlı ürününü devreye aldı. Chatter her ne kadar belli oranda kullanılsa da çok popüler olmadı.
• Benioff çok iyi bir vizyoner. Pandemi ile birlikte iş dünyasının değiştiğini ve kalıcı olarak değişeceğini çok net gördü. Ekiplerine yeni bir yön verdi. Virüs salgın tehlikesi belli ki gündemimizde kalacaktı. Hızlıca iş hayatına güvenli dönüşü organize edebilen Work.com ürününü devreye aldı. Elemanların önemli bir kısmı uzaktan çalışmaya devam edecekti. Özellikle B2B satışlarda müşteri ile ilişki geliştirmek ve yürütmek zorlaşmıştı. Yıllar önce aldığı Quip ürünü üzerinde Google Docs yorum ve paylaşımlarına benzeyen mevcut fonksiyonu kullanarak hızlıca bir chat özelliği geliştirdi. Ürünün adı Salesforce Anywhere idi. Ürün pazardaki çözümlere göre çok primitiv kaldı. Arayı kapatması çok zordu.
• Bütün bu geçmiş çalışmalar masa üstü sistemlerde yeterli kabul edilse bile mobil telefonlar üzerinde zayıftı. Gelecek ise mobildi ve uzaktan çalışma gerekiyordu.
• Salesforce eskisi kadar hızlı büyüyebilmek istiyordu. Bunun için yeni bir açılıma ve stratejik hamleye ihtiyacı vardı, mevcut gidişatla aynı büyümeleri yakalaması mümkün gözükmüyordu. Farklı bir açılım gerekiyordu. Büyüme rakamlarını yazının sonunda verececeğim.

Konuya biraz da Slack tarafından bakalım. Slack kurucusu Butterfıeld, Flickr adlı fotoğraf paylaşım sitesini kurup Yahoo’ya satmıştı. Daha sonra başlattığı oyun girişimi başarısız olmuştu. Yalnız bu girişim üzerinde çalışırken firma kendi içinde iletişim için Slack’in ilk sürümünü kullanmaya başlamıştı. Slack cepte ve mobil cihazlarda gayet güzel çalışan ve araması kuvvetli bir mesajlaşma platformu idi. Butterfield ortağı Handerson ile Slack’i paketleyip piyasaya sürdü. İlk adapte eden Silikon vadisi firmaları ve teknik ekipleri ürünü sevmişti. Slack’e emaili öldürecek bir yenilik olarak bakıldı. Slack halka arz oldu, ama sonrasında gelen pandemi dönemi işine yaraması gerekirken hızlı büyüyüp kara geçemedi. Buna çok da şaşırmamak lazım. Slack’i ilk kullanıcılarına web sitesinden satmak ile büyük firmalara pazarlamak arasında önemli farklar vardı. Butterfield’in böyle bir B2B satış tecrübesi yoktu.

Beni Twitter’da takip edenler bilir. Ben Slack’in iyi bir çözüm olduğuna inanmakla beraber son bir yıldır satılması gerektiğine inanmıştım. Aslında benim bu konudaki adayım Zoom idi. Zoom Slack’i bünyesine katarak son dönemin vazgeçilmez bir uzaktan çalışma platformuna dönüşebilirdi. Anlaşılan o ki Zoom kurucusu Yuan son dönemdeki yorumları ile bu tip özellikleri kendi geliştirebileceğine inanıyor. Mümkün olabilir, bunu ilerleyen günlerde göreceğiz.

Peki beni Slack’in Zoom’a satılmasının gerektiğini düşündüren sebep ne idi? Pandemi döneminin uzaktan çalışma trendi beklenmedik bir lider ortaya çıkartmıştı. Microsoft ekibi hızlı hamlelerle Teams adında Slack alternatifi ürününü geliştirmiş bunu yenilenmiş videokonferans (eski adı ile Skype) altyapısı ile güçlendirerek piyasaya sürmüştü. Dolayısı ile Zoom + Slack çözümünü yaratmış bunu nerede ise bütün büyük işletmelerde olan Windows ve Office altyapısı ile entegre ederek Office ile bedava vermeye başlamıştı. Microsoft’un B2B satış ekibinin dünya üzerinde yer alan nerede ise tüm firmalar ile bir faturalaşma ilişkisi vardı. Ürünü oluşan ihtiyaca cevap vererek hızlıca sattılar.

Microsoft’un kendi CRM çözümü de vardı. Yıllar içerisinde Microsoft’un Dynamics CRM ile ilgili kafası çok karışmıştı. Hatta bir aşamada Microsoft’un Salesforce’u satın almaya çalıştığı da konuşulmuştu. Çok başarılı bir performans sergileyen Microsoft CEO Nadella yine söylentilere göre son zamanlarda satış ekibine “herkese Dynamics CRM teklif edeceksiniz” diye yön vermişti.

Peki bu ortamda Salesforce nasıl hızlı büyüyebilirdi? Büyük firmaların iletişim ve etkileşimlerinin Microsoft ekosistemine kaydığı bir dünyada kendi ürünlerinin satışını ve kullanıcılar tarafından adaptasyonunu nasıl sağlayacaktı?

İşte bu açıdan Slack satın alması çok stratejik bir satın alma olarak görünüyor. Bu satın almanın sonucu nasıl olacak peki? Bu tamamen doğru vizyonun doğru hayata geçirebilmesine bağlı. En erken sonuçların görünmesi kanımca bir yıl kadar sürer. Bir yıl sonrasına bakmak lazım.

Şimdi işin büyüme ve finansallar tarafına bakalım. Salesforce’un son açıkladığı 3. çeyrek sonuçlarına göre firma 3. çeyrekte sabit kurda %19 büyüyerek $5.42 Milyar dolar ciro yapmış. Salesforce yılın tamamında %23 büyüyeceğini, gelecek yıl ise Slack gelirlerini de ekleyerek %21 büyümeye ulaşacağını öngörüyor. Salesforce yakın geçmişte 2018’den 2019’a ise %26 büyümüştü hatırlayalım.

Yani özetle Salesforce’a organik büyüme yetmiyor. İnorganik büyüme de bir yere kadar yardımcı oluyor. Stratejik hamlelere ihtiyacı var.

Son olarak ise satış fiyatına değinelim. Slack’in pazar değeri (market cap) satış öncesi 17 milyar dolara yakındı. Satış açıklandıktan sonraki hisse senedi artışı ile 25 milyar dolar seviyelerine geldi. Salesforce Slack’i 27.7 milyar dolara satın aldı ki bu ücretin yarısı Salesforce hissesi olarak ödenecek. Borsa hissedarının bu işlemden çekinmesi sonucu Salesforce hissesi düştü ama bu savaşı Benioff geçmişte Tableau satın almasında kazandı. Orada da aynı reaksiyonu görmüştük.

Sorularınızı bloga bekliyorum.

Sağlıcakla kalın.